دانلود مقاله رشته علوم اجتماعی

شهرنشینی و تحولات شهرنشینی در ایران در نیم قرن اخیر

 
چکیده
از آنجائیکه شهرنشینی فرایند صرف جابجایی مکانی جمعیت  در نتیجه دینامیزم جمعیت نیست بلکه معلول عوامل متعدد اقتصادی ،اجتماعی و  فرهنگی است بنابراین هدف این مقاله بررسی ارتباط تحولات سیاسی ،اقتصادی و اجتماعی با روند شهرنشینی در ایران  در سالهای 1335 تا 1385 می باشد. در این راستا به مطالعه نقش تحولات داخلی و عوامل بین المللی در تحولات شهرنشینی ایران پرداخته شده است . نتایج مطالعه نشان می دهد که رشد جمعیت شهری در ایران سه مرحله خیزش ،انفجار و تثبیت را پشت سر گذاشته است و در حال حاضر در مرحله تثبیت قرار دارد ولی به لحاظ  انفجار جمعیتی ناشی از تحولات داخلی و بین المللی، شهرنشینی بی رویه در ایران بوقوع پیوسته که پیامدهای آن هنوز هم در مدیریت شهری ایران به وضوح قابل مشاهده است . 
 
 
کلمات کلیدی:

شهرنشینی

جمعیت شهری

تحولات شهرنشینی در ایران

 
 
مقدمه 
مطالعه تحولات جمعیت شهری و ویژگیهای شهرنشینی در یک روند تاریخی  در هر کشوری می تواند زیربنای تحلیلی علمی به منظور فهم تحولات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی آن  کشور در اختیارمان قرار دهد. همچنین می تواند راهنمای مناسبی برای تعیین جایگاه آن کشور در نظام اقتصادی جهانی و تغییرات صورت گرفته در این نقش در یک روند تاریخی باشد دلیل این مدعا وجود الگوهای متفاوت شهرنشینی و بویژه توزیع امکانات و جمعیت شهری در کشورهای مختلف جهان است که به واسطه نقش آن کشورها در اقتصاد جهانی این الگوها تغییر می یابند .
 
بنابراین شهرنشینی تنها یک جابجایی مکانی صرف و ساده از شهر به روستا نیست بلکه یک تغییر ماهیت و ساختار اجتماعی است که با خیزش سرمایه داری،صنعتی شدن، توسعه، مدرنیزاسیون وبسیاری از تحولات اقتصادی اجتماعی دیگر در ارتباط است (Hohemberg,1995) و در دهه های اخیر با جهانی سازی ،گسترش تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی و شکل گیری شیوه های جدید زندگی پیوندی تنگاتنگ دارد(Sassen,2010). 
 
در این مقاله سعی شده است با پیش فرض نظری مذکور به بررسی تحولات شهرنشینی در ایران از 1335 تا 1385 پرداخته و نقش تحولات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی  در سطح ملی و بین المللی در رشد جمعیت شهری و الگوهای توزیع جمعیت شهری در ایران بررسی شود.
 
 
 
فهرست مطالب
شهرنشینی و تحولات شهرنشینی در ایران در نیم قرن اخیر 1
چکیده 2
کلمات کلیدی 2
مقدمه 2
بحث نظری 3
شکل1) مقایسه تحولات جمعیت شهری و روستایی کشورهای توسعه یافته با در حال توسعه 5
تغییرات جمعیت شهری ایران در دوره زمانی 1335 تا 1385 6
جدول1)جمعیت ایران از 1335 تا 1385 7
جدول2) تغییرات جمعیت نقاط شهری طی سال‌‌های 1385-1335 9
جدول3) تغییرات جمعیت نقاط روستایی كشورطی سال‌‌های 1385-1335 10
جدول4) گزیده شاخص‌های جمعیتی كشور بر حسب نقاط شهری و روستایی طی سال‌های 1385-1335 12
شهرهای ایران از 1335 تا 1385 14
جدول5)تحولات جمعیتی شهرهای بزرگ کشور از 1335 تا 1385 14

الگوهای رشد و توسعه شهری در ایران و ارتباط آن با جایگاه ایران در اقتصاد جهانی در 1335 تا 1385 16

بحث و نتیجه گیری 21
در ارتباط با علل افزایش جمعیت شهری در ایران می توان 21
منابع 23